2021 in vogelvlucht

Covid had in 2021 wereldwijd nog steeds een ongekende invloed op ieders leven. Dat maakte ook het loodsen van zeeschepen moeilijk en bijzonder uitdagend.

Dienstverlening tijdens Covid

Vooropstaat dat het virus grote impact had op de gezondheid en levens van de medewerkers en loodsen. Daarnaast had het virus gevolgen voor het Loodswezen op operationeel gebied. Met veel flexibiliteit en inzet wisten we de negatieve consequenties op de dienstverlening te beperken.

De regio’s hebben gedurende de hele Corona-crisis alle schepen van een loods kunnen voorzien en doen dat nog steeds. Het uitgangspunt was op een veilige en verantwoorde wijze schepen met covid-besmettingen te bedienen waarbij naar een oplossing werd gezocht om de schepen te beloodsen. Dit gebeurde in nauw overleg met andere partijen in de keten. We zijn er trots op dat er geen schip op zee is blijven liggen.

Geloodste scheepsreizen

In 2021 hebben we meer scheepsreizen geloodst dan vooraf begroot. In totaal komen we uit op 92.039 geloodste scheepsreizen, terwijl we 91.006 reizen hadden begroot. Wel zien we dat het gemiddelde loodsgeldtarief wat lager is. De omzet ligt daardoor zo’n 1,3% onder de begroting. In 2021 verzochten meer schepen met een kleinere diepgang om een loods. Dat verklaart de licht dalende omzet. Deze schepen genereren immers minder loodsgeld. Binnen de gegeven omstandigheden mogen we concluderen dat we een goed resultaat hebben geboekt.

Offshore-activiteiten nemen toe

Er staan veel nieuwbouwplannen op stapel voor windparken op de Noordzee. Van en naar die offshore nieuwbouwlocaties is veel scheepvaartverkeer nodig. Dat leidt tot een toename van het aantal geloodste scheepsreizen. Vooral vanuit de Eemshaven en de haven van Den Helder. In onze eigen simulatoren trainen wij op het varen met de bijzondere schepen die in de nieuwbouw van deze parken moeten voorzien.

Het Loodswezen als kennisinstituut

Het Loodswezen wordt erkend en gezien als een belangrijke kennispartner die graag bereid is in de keten samen te werken. Onze registerloodsen in de regio Rotterdam-Rijnmond participeerden het afgelopen jaar in het project-Windlass, een internationaal onderzoek naar winddruk op schepen onder leiding van MARIN.

In de Sloehaven van Vlissingen werkten we dit jaar mee aan het project Dynamische kielspeling (DKS). DKS zorgt er met nieuwe getijdenberekeningen voor dat schepen met een grotere diepgang veilig naar de Sloehaven kunnen varen. Dit vergroot de toegankelijkheid van de havens.

Ondanks de lastige omstandigheden hebben we ons werk vlot en veilig kunnen uitvoeren. Daar mogen we heel tevreden op terugkijken.

Willem Bentinck, Directeur Nederlands Loodswezen BV 

Testen van nieuwe ferry

Op 1 april 2022 start een nieuwe veerdienst tussen de Eemshaven en Noorwegen. Het Loodswezen was nauw betrokken bij de voorbereidingen van die veerdienst. Zo hebben we in de loop van 2021 met een aantal loodsen verschillende simulaties uitgevoerd bij MARIN in Wageningen. Het doel was te onderzoeken hoe de ferry bij verschillende windkrachten en stromingen de haven veilig en vlot in en uit kan. Een mooi voorbeeld van de nautische adviesrol die wij als Nederlands Loodswezen graag invullen.

De grootste zeesluis ter wereld is operationeel

Aan de ingang van het Noordzeekanaal bij IJmuiden is de afgelopen jaren de grootste zeesluis ter wereld gebouwd. Ook bij dit project was het Loodswezen nauw betrokken. Vanaf de ontwerpfase en de locatie, tot aan de uitvoer van de bouw. We denken uiteraard mee over loodstechnische zaken, maar ook over praktische zaken als waar en hoe de verlichting op het sluizencomplex het beste kan worden geplaatst.

Vervolgens hebben we samen met Rijkswaterstaat en Centraal Nautisch Beheer de sluis met verschillende vaartuigen in verschillende situaties getest. We zijn begonnen met kleine schepen en gingen stapsgewijs groter. Op elk schip zat een loods om testen uit te voeren en op de sluismuur coördineerden collega’s het testprogramma. Dit leverde grote hoeveelheden waardevolle data op die Rijkswaterstaat en het onderzoeksinstituut Deltares gaan analyseren.

Loodsplicht Nieuwe Stijl is van kracht

Per 1 januari 2021 is de Loodsplicht Nieuwe Stijl ingegaan. Daarmee is ook een nieuwe regelgeving gestart voor het Pilot Exemption Certificate (PEC). Een kapitein legt een examen af, waarin hij aantoont over voldoende kennis van de haven te beschikken. Slaagt de kapitein, dan ontvangt hij een PEC. Hiermee kan hij zonder loods een haven binnenvaren. Vooralsnog hebben de nieuwe regels niet geleid tot een grote toename van het aantal PEC's. Al is het nog niet duidelijk in hoeverre de beperkingen door covid daarin een rol spelen. De verwachting is dat de komende jaren wel meer PEC’s worden behaald. Het kost immers tijd om te kunnen voldoen aan de eisen voor een PEC.

Aangenomen: Wet actualisatie markttoezicht registerloodsen (WAMR)

De WAMR is begin 2021 ingediend bij de Tweede Kamer en als hamerstuk aangenomen. Na een aantal vragen ter verduidelijking is het wetsvoorstel ook in de Eerste Kamer zonder wijziging aangenomen. Per 1 januari 2022 is de wet van kracht. In de nieuwe wet zijn de vastlegging van de uurtarieven van de registerloodsen én de jaarlijkse indexering geborgd. Dit was voor de Nederlandse Loodsencorporatie (NLc) een belangrijk uitgangspunt. De invoering van de all-in uurtarieven voor de inzet van de registerloodsen en een price-cap berekening bij een stijgend aantal reizen hebben  gevolgen voor de berekening van onze tarieven. Dit wordt verder uitgewerkt in het zogenaamde kostentoerekeningssysteem (KTS). In  2021 hebben we volgens de eisen een nieuwe systematiek  ontwikkeld.

Tariefvoorstel 2022 in één stap

In de normale cyclus gaat het indienen van het tariefvoorstel bij de ACM in twee stappen. Het eerste, reguliere voorstel dienen we in voor 15 juli. Vervolgens maken we, op basis van een geactualiseerde reizenraming, in het najaar een bijgesteld voorstel. Dit jaar waren er door covid echter veel onzekerheden en schattingen in de reizenraming. Daarom hebben we, net als het jaar daarvoor, zowel het reguliere als het bijgestelde tariefvoorstel in één keer ingediend. Daardoor hadden we langer de tijd om de effecten van covid op het aantal reizen te monitoren en een betere inschatting mee te nemen in het tariefvoorstel.

In het ingediende voorstel hebben we een tariefstijging opgenomen van 1,66% per 1 januari 2022. De ACM heeft het tariefvoorstel gevolgd en de voorgestelde verhoging vastgelegd in een Tariefbesluit.

In de regio Scheldemonden geldt een andere regeling voor het opstellen van een tariefvoorstel en tariefbesluit vanwege de grensoverschrijdende belangen en samenwerking. Daar dient de SOLOS-werkgroep (Samenwerkend Overleg Loodsdiensten Scheldemonden, waarin de Vlaamse en Nederlandse loodsdiensten in de Schelderegio deelnemen) een specifiek tariefvoorstel voor de Scheldevaart in bij de Vlaamse minister van Mobiliteit en Openbare Werken. Deze minister stelt de tarieven voor de Scheldevaart vast. De Vlaamse minister heeft geen tariefwijziging doorgevoerd per 1-1-2022 (zelfde geldt voor 1-1-2021).

Veiliger gebruik van loodsladders

In binnen- en buitenland wordt al enige tijd veel aandacht besteed aan de kwaliteit en het gebruik van loodsladders. Dat gebeurt onder andere op socialmediakanalen en websites van een aantal loodsen (Facebookgroep #dangerousladders en pilotladdersafety.com). Het onderwerp is inmiddels op bestuurlijk niveau opgepakt. De International Maritime Pilots’ Association (IMPA) en de European Maritime Pilots’ Association (EMPA) geven voorlichting over veiliger gebruik van de loodsladders. In oktober 2021 vond de jaarlijkse IMPA Pilot Boarding Safety Campaign plaats. Wereldwijd komen er nog te veel situaties voor die potentieel gevaarlijk zijn. Er is internationale wetgeving in de maak en via onze vertegenwoordiging in de IMPA praten wij als NLc mee over nieuwe, veiligere richtlijnen.

Nieuw kompas: beleidsplan 2021-2025

De Nederlandse Loodsencorporatie heeft een nieuw kompas. Op 8 juni is het beleidsplan 2021-2025 van de NLc vastgesteld. Gebaseerd op onze missie, visie en strategie is dit plan de komende jaren een belangrijk richtsnoer voor onze activiteiten. Om de doelstellingen van het plan te behalen, maken we jaarplannen waarin we concrete acties definiëren, inclusief een raming van geld, personeel en tijd. Deze plannen verwerken we dan weer in de jaarlijkse begroting van de NLc. Maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo) is een belangrijk aandachtsgebied in het beleidsplan.

20 nieuwe loodsen

Vanuit de Opleiding tot Registerloods: Master in Maritime Piloting (OTR:MMP) hebben we in 2021 20 nieuwe collega’s mogen verwelkomen: in de regio Amsterdam-IJmond 3, in regio Rotterdam-Rijnmond 12 en in de regio Scheldemonden 5. Het is belangrijk dat deze opleiding ondanks de lastige omstandigheden kon doorgaan en dat de studenten met veel doorzettingsvermogen en flexibiliteit de opleiding succesvol wisten af te ronden. In 2021 is de OTR: MMP-opleiding gestart  met het aantal van 18 studenten.

De instroom van nieuwe studenten is een belangrijk vraagstuk. We hebben hiervoor een medewerker aangetrokken, die invulling gaat geven aan de oplossingen hiervoor. We werken bijvoorbeeld samen met een gespecialiseerd bureau aan een arbeidsmarkt-communicatiecampagne. Daarnaast zijn we in 2021 een pilot gestart met een uitzendbureau dat kandidaten levert voor de OTR: MMP. Onze nieuwe website 'werken bij' is sinds het najaar van 2021 in de lucht. Geïnteresseerden kunnen zich nu gemakkelijker online aanmelden. Het Loodswezen werkt al enige jaren samen met andere partijen in de haven aan werving in de maritieme sector. Voorbeelden hiervan zijn deelname aan de havendagen, de Maritieme profielwerkstukkenwedstrijd en regionale banenbeurzen. Evenementen konden helaas door covid niet altijd plaatsvinden.

Kerngegevens Nederlands Loodswezen 2021